Ampli đèn (tube amplifier) lên ngôi trở lại.

                Vào những thập niên 7-80 của thế kỷ trước, những ampli bán dẫn nghe nhạc rất thịnh hành ở thế giới cũng như VN. Nào những hiệu như Sansui, Pioneer, Kenwood …của Nhật đến Altec lansing, Fisher của Mỹ đem lại một trào lưu cho người thưởng thức nhạc lúc bấy giờ. Ampli đèn lúc đó cũng có, nhưng hầu hết chỉ xử dụng cho sân khấu, điều này sẽ nói sau. 

                Rồi trình độ thưởng thức âm nhạc ngày càng cao, làm những hãng sản xuất thiết bị nghe nhạc phải cải tiến công nghệ ngày càng hay hơn. Nào là công nghệ OTL (output transformer less) đến OCL (output capacitor less) sang Mosfet v.v cho đến như ngày nay. Rồi chưa đã, phải thêm những thiết bị phụ trợ như EQ (equalizer) Dolby , BBEv.v để thỏa mãn lòng yêu âm nhạc.

                Nhưng đến đây là bế tắc. Nguyên do có lẽ là cái chất liệu bán dẫn silicon đã và chưa làm tinh chất 100% được (mối nối N/P của bán dẫn làm mất tải dòng, khi qua mối nối này, transistor bị mất 0.6volt, mostfet hiện đại cũng mất 0.2volt). Điều này dẫn tới biểu đồ biểu diễn giải tần nghe được (20_18KHz) của ngã output sau khi đi qua ampli không giống hoàn toàn khi ta nhập tín hiệu input, nhất là tần số cao. EQ là thiết bị bổ khuyết cho khuyết điểm này, nhưng không hoàn toàn. Chờ thêm ít chục năm nữa may ra có công nghệ nào cao hơn chăng? Lâu quá! thế là ampli đèn vào cuộc.

                Cái khuyết điểm lớn nhất của ampli bán dẫn lại là mặt mạnh của ampli đèn. Trong một cây đèn (tube), đường đi của những hạt điện tử từ Âm cực (Cathod) sang Dương cực (Anode)(Plaque) không hề bị một cản trở nào. Với một thiết kế đơn giản (vài tầng khuyếch đại), lắp ráp dễ dàng, âmpli đèn dễ dàng làm thỏa mãn lỗ tai người yêu nhạc, ít nhất là cho tới thời điểm hiện tại. Chỉ có điều là ampli đèn khó làm được công suất cao, trung bình 100W RMS per channel là cùng. Bởi thế, nó thích hợp với dòng máy nghe nhạc (Hifi) nghe ở nhà là tốt nhất. Nhưng vật tư cũng rất mắc tiền, giá một ampli đèn do các hãng danh tiếng làm có thể lên tới 5000 USD là chuyện thường. Ở VN ta chỉ có thể tạm hài lòng với âmpli TQ hay các ampli tự ráp thôi. Chúc các bạn thành công.

                Người viết bài này đã có thời gian lắp ráp hàng trăm ampli đèn rồi. Mong sau này có thể trao đổi kinh nghiệm cùng các bạn yêu thích môn này.