Cách đây nhiều năm, vào thập niên 1980, tôi đã từng ráp hàng trăm ampli đèn dùng cho sân khấu ca nhạc. Trong hội trường hay rạp hát, chỉ cần một ampli mono 100w là có thể phục vụ cho 2-3000 người nghe. Ngoài trời, cũng chỉ 2 cái như trên là đủ cho SK 10.000 người. 

      Đến thập niên 1990, VN bắt đầu mở cửa thì chúng ta lại theo trào lưu mua thiết bị mới nhập về nên ampli đèn đi vào quên lãng. Mãi cho tới giữa thập niên 2000 thì mới có phong trào high-end, thiên hạ thì nhau ráp ampli đèn để nghe nhạc, nâng nó lên thành thú ăn chơi thời thượng (sic). Thấy người ta bàn tán xôn xao, ngứa tai quá nên tôi làm blog để viết bài phản biện, và sau đó vài tháng tôi lập ra web-site này cho tới ngày nay. 

     Từ đó, tôi nhận sửa chữa, lắp ráp vài ampli high-end cho vài người bạn và đàn em, mục đích để học thêm nhiều kiến thức về linh kiện, thiết bị mà hồi đó tôi còn thiếu vì không có tài liệu, bây giờ có internet thì ê hề. Nhưng rồi chẳng bao lâu tôi phải bỏ nghề vì không chịu nổi ý kiến ý cò của mấy ông thần audiophile high-end VN. Người thì thích tiếng dầy, người khác thì thích tiếng mềm, tiếng trong, không thể nào chiều mấy ổng được. Tôi là dân pro sound, chỉ thích làm ampli ra tiếng trung thực, càng mạnh càng tốt, đằng này, ampli của họ chỉ có mấy chục watt, chạy loa xịn lớn tướng mà hễ cứ vặn volume lên một chút, chưa nghe được gì thì họ lại sợ cháy loa, thua!!! 

     Thế là tôi quay lại với pro sound, vận dụng hết kinh nghiệm ra để làm vài hệ thống cho sân khấu ca nhạc, nhưng bằng ampli đèn. Tất cả mọi linh kiện, biến thế đều có thể mua, tạo ra dễ dàng, nan giải là phần bóng đèn. Muốn làm ampli CS cao thì phải có nhiều bóng CS lớn, sản xuất đại trà thì phải có số lượng nhiều, giá rẻ để dễ thay thế vì bóng CS lớn thường chỉ có tuổi thọ vài trăm giờ là xuống chất lượng, phải thay ngay. 

     Nghiên cứu một thời gian khá lâu, tôi đã tìm ra loại bóng đèn đáp ứng được mọi tiêu chí trên. Đó là bóng GU-50 (ГУ50), chuyên dùng làm máy phát sóng HF cho xe tăng, tàu bè thời Liên sô. Đèn cao tần mà dùng cho hạ tần (LF) thì quá tốt rồi. Nhờ giá khá mềm, tôi đặt mua một lúc 2 thùng, mỗi thùng 25 bóng mới tinh và bắt đầu nghiên cứu. Trước đây cũng có rất nhiều người đã ráp loại bóng này làm ampli nghe nhạc nhưng đa số đều không thành công vì chất lượng nghe quá tệ nên họ bỏ không ráp nữa và đổ thừa bóng phát sóng của Nga nó vậy, chỉ đến đó thôi. Riêng tôi không nghĩ như vậy, bóng Nga chỉ có cái là không bền vì chất liệu làm bản cực chưa đạt thôi, nếu biết ý phân cực sao cho dòng điện tử phóng điện trong bóng thật trơn tru thì bóng nào cũng có thể đạt được chất lượng âm thanh khá tương đối nếu không nói là hay. 

                                                                           GU-50                                                    6146 

     Nói thì dễ như vậy nhưng sau khi làm nổ anode khoảng 20 bóng thì tôi mới tìm ra bí quyết để khắc phục loại bóng này và làm liền tù tì một lúc 2 cái ampli dùng cho ca nhạc có công suất có thể nói là khủng nhất trên thế giới hiện nay. Cái thứ 3 tôi ráp bằng bóng Mỹ 6146B cũng là bóng HF như GU 50 (chỉ mua được đúng 8 bóng) chất lượng còn tốt hơn nữa. Mỗi channel tôi đo được hơn 200w ở 8 ohm, như vậy ampli stereo sẽ có công suất 500w, tương đương với ampli solid-state hơn 3000w. Bạn nên nhớ, chỉ cần mỗi bên ampli xuất ra 10w (10VAC) thôi là nghe nổ nhà, tương đương với 300w của amp bán dẫn. Đây là điểm độc đáo của ampli đèn, chính tôi đến giờ cũng không hiểu tại sao.

      Vì là ampli ca nhạc nên tôi thiết kế jack tín hiệu input là XLR3, jack loa là speakon, có switch đổi chiều 4-8 ohm. Tiếng bass có thể xuống tới 30Hz, rung cửa kính nhưng không làm rền loa, không cần phải có compressor nén lại như bán dẫn. Mỗi ampli có thể tải 2 cặp loa full 15” đấu parallel 4 ohm bất kỳ thương hiệu nào thật nhẹ nhàng, có thể phục vụ cho 5-70 khách thoải mái. Tuy không bao giờ xài hết công suất nhưng phải ráp công suất thật cao để có headroom thật lớn ngõ hầu chống hú khi mix nhiều micro và nhạc cụ. 

     Tôi đã test thử nghiệm chất lượng và độ bền tại nhiều điểm hát với nhau, đã thử với nhiều loại mixer và loa khác nhau. Như các bạn đã biết, output của ampli đèn rất tuyến tính nên thích hợp với tất cả loại loa full range. Để tiện việc chuyên chở, tôi ráp ampli vào 1 cái power rack 8U có bánh xe để có thể thêm vài thiết bị AT đi kèm. Gọn nhẹ nhất là dùng mixer digital portable như Behringer XR12 (coi hình dưới), Tất cả hệ thống đều gói gọn trong một cái rack 8U, điều chỉnh từ xa bằng ipad hay laptop, khi dùng chỉ cần cắm loa là xong, rất tiện lợi.  

      Đầu năm 2020, tôi dự định kiếm địa điểm thích hợp nào đó để demo hệ thống mới này cho nhiều đồng nghiệp pro-sound có dịp thưởng thức hệ thống âm thanh mới lạ này nhưng cơn bão Covid tràn vào nên đành bỏ lửng kế hoạch cho tới nay. 

      Hiện tôi đang sẵn có 2 bộ ampli GU 50 (có thể có nhiều nếu đặt hàng trước), đã ráp vào 2 rack hoàn chỉnh, sẵn sàng phục vụ nhu cầu cho bạn nào muốn nghe loại âm thanh mới nhưng mà cũ này. Tuỳ theo bạn đã có sẵn thiết bị nào hay bạn muốn hệ thống của mình ra sao, tôi sẽ thiết kế và làm theo nhu cầu của bạn. Gíá sẽ rất phải chăng theo túi tiền của bạn.

     Vì hệ thống ca nhạc bằng ampli đèn này chưa có tên gọi, tôi xin đặt tên cho nó là pro-end, hi hi…

      LL: Email:This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. Phone: 0903.923.527.

       LTP. 10-2022